Башҡорт теле/Һүҙлектәр/Төрлө

Ҡайһы бер ҡағиҙәләр

• Закондарҙа һәм башҡа документтарҙа текст бүленеше терминдары: раздел — киҫәк, глава — бүлек, часть — өлөш; статья — статья, пункт — пункт, подпункт — ярҙамсы пункт.
• Күплек-берлек. Урыҫ телендә ҡайһы бер һүҙҙәр тик күплектә тора, ләкин башҡорт теленә берлектә тәржемәләнә. Миҫалдар: Ворота — ҡапҡалар түгел, ҡапҡа. Сапоги — итектәр түгел, итек (күн итек кейгән). Ножницы — ҡайсы. Очки — күҙлек. Брюки — салбар һ.б.
• Рәсәй Федерацияһының федераль дәүләт власы органдары һәм Рәсәй Федерацияһы составындағы суверенлы республикалар власы органдары араһында хакимиәт даирәһе сиктәрен билдәләү һәм вәкәләттәрҙе бүлешеү тураһында федератив договор, Ҡабул ителгән: 31.03.1992.
  • Договор о разграничении предметов ведения и взаимном делегировании полномочий между органами государственной власти Российской Федерации и органами государственной власти Республики Башкортостан — Рәсәй Федерацияһының дәүләт власы органдары һәм Башҡортостан Республикаһының дәүләт власы органдары араһында хакимиәт даирәһе сиктәрен билдәләү һәм вәкәләттәрҙе бүлешеү тураһында договор (3.08.1994).
• Рим цифрҙарына ялғау ҡушыу тураһында. Рим цифрҙарына ялғау ҡушылмай тигән ҡағиҙә -сы, -се ялғауын күҙҙә тота. Мәҫәлән, XXI бүлек, VI класс, Генрих V, Петр I. Был һандар төп килештә берлектә торһа, шул көйө генә тора. Әммә уға тағы ла ялғауҙар өҫтәлһә, улары яҙыла: XXI-лә (йәғни XXI бүлектә), VI-ға (VI класҡа), Генрих V-нең, Петр I-нән һ.б.
• БУТАМАҪҠА! төрки һәм төрөк: төрки — тюрки, тюркский; төрөк — турок, турецкий, Төркиә — Турция (башҡорттар төрөк халҡы түгел, төрки халҡы; шулай уҡ төрөктәр ҙә төрки халыҡтарға ҡарай)

Төрлө темаға һүҙҙәр

• Валун — һарыҡташ
• Верховые болота — үр һаҙҙары
• Выступ — киртләс
• Гребень — ҡырлас
• Курум — ташйылға
• Нагорье —ҡалҡыулыҡ, таулыҡ
• Наледь — шәре
• Останец — ҡалдыҡ ҡая
• Отроги — тау армыттары
• Парадная лестница — ҡунаҡ күтәрмәһе
• Переволок — үткәүел
• Перекат — шаршы (диал. йылыу)
• Плес — ятыу
• Полынья — йылыу, ҡаран
• Проток, протока — ҡылымыҡ
• Порог (на реке) — һикәлтә
• Солончаки — тоҙло күлдәр
• Стремнинна, поток — аҡма
• Увал — арҡа, ҡырла
• Урочище — тәбиғи сик, тәбиғи ыҙан, билдә (айырылып торған урын)
• Холм — түмәләс
• Хребет — һырт
• Экономика — иҡтисад