Башҡорт теле/Һүҙлектәр/Географик атамалар (Башҡортостан, Рәсәй): өлгөләр араһындағы айырма

Викидәреслек проектынан
Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән
Үҙгәртеү аңлатмаһы юҡ
1 юл: 1 юл:
== Башҡортостандағы һәм башҡорт сығышлы атамалар ==
== Башҡортостандағы һәм башҡорт сығышлы атамалар ==
* Абдуллинская гора Абдулла тауы, (2005). Дыуан р. Мәтәле а. эргәһендә
* Абдуллинская гора Абдулла тауы, (2005). Дыуан р. Мәтәле а. эргәһендә
* Аваляк — Әүәләк (Ирәмәлдә) (Средний А. — Урта Ә., Большой А. — Оло Ә.)
* Аваляк — Әүәләк (Ирәмәлдә) (Средний А. — Урта Ә., Большой А. — Оло Ә.)
* Абараш-Баш — Абарашбаш
* Абараш-Баш — Абарашбаш
* Акбиик — Акбейек һырты, Белорет р.
* Акбиик — Акбейек һырты, Белорет р.
* Акбулякъарка — Аҡбүләкарҡа һырты, Белорет р.
* Акбулякъарка — Аҡбүләкарҡа һырты, Белорет р.
* Алабия — Алабейә һырты, Учалы р.
* Алабия — Алабейә һырты, Учалы р.
* Альян — Әлйән тауы, Ейәнсура р. Абҙан а.
* Альян — Әлйән тауы, Ейәнсура р. Абҙан а.
* Арвякрязь, Ряз-Таш — Әрүәк-Рәз тауы, Белорет ҡ.
* Арвякрязь, Ряз-Таш — Әрүәк-Рәз тауы, Белорет ҡ.
* Ардакты — Арҙаҡты/Әрҙәкте һырты, Бөрйән р.
* Ардакты — Арҙаҡты/Әрҙәкте һырты, Бөрйән р.
* Ардаклы — Арҙаҡлы йылғаһы, Ейәнсура р.
* Ардаклы — Арҙаҡлы йылғаһы, Ейәнсура р.
* Аютузаклаган — Айыутоҙаҡлаған һырты, Белорет р.
* Аютузаклаган — Айыутоҙаҡлаған һырты, Белорет р.
* Багарязы — ? һырты, Ишембай һәм Ғафури р.
* Багарязы — ? һырты, Ишембай һәм Ғафури р.
* Базал — Баҙал һырты, Бөрйән р.
* Базал — Баҙал һырты, Бөрйән р.
* Бакты — Баҡты һырты, Белорет р., Силәбе ө.
* Бакты — Баҡты һырты, Белорет р., Силәбе ө.
* Балкантау — Балҡантау, Дәүләкән р.
* Балкантау — Балҡантау, Дәүләкән р.
* Балятар — Бәләтәр, Бәләтур һырты, Бөрйән р.
* Балятар — Бәләтәр, Бәләтур һырты, Бөрйән р.
* Баш-Алатау — Баш Алатау, Башҡорт Алатауы, Мәләүез, Ишембай р.
* Баш-Алатау — Баш Алатау, Башҡорт Алатауы, Мәләүез, Ишембай р.
* Баштау — Баштау һырты, Белорет р.
* Баштау — Баштау һырты, Белорет р.
* Башташ — Башташ һырты, Салауат р., Силәбе ө.
* Башташ — Башташ һырты, Салауат р., Силәбе ө.
* Баштин — Биштин һырты, Ишембай, Белорет р.
* Баштин — Биштин һырты, Ишембай, Белорет р.
* Белягуш — Бәләғош һырты, Белорет р.
* Белягуш — Бәләғош һырты, Белорет р.
* Белые Гребни — Аҡҡырлас
* Белые Гребни — Аҡҡырлас
* Биктарь - Биктәр, Ишембай р.
* Биктарь — Биктәр, Ишембай р.
* Биянка - Бөйән (Минйәр яғында тимер юл станцияһы)
* Биянка — Бөйән (Минйәр яғында тимер юл станцияһы)
* Большой Иремель — Оло Ирәмәл, Ҡабан, Белорет р.
* Большой Иремель — Оло Ирәмәл, Ҡабан, Белорет р.
* Большой Калу - Оло Ҡалыу, Белорет, Ишембай р.
* Большой Калу — Оло Ҡалыу, Белорет, Ишембай р.
* Большой Крака - Оло Ҡыраҡа, Белорет р.
* Большой Крака — Оло Ҡыраҡа, Белорет р.
* Большой Шатак, Бишитяк, Баштау - Бешәтәк, Белорет р.
* Большой Шатак, Бишитяк, Баштау — Бешәтәк, Белорет р.
* Большой Шаршалабиик — Оло Шыршылыбейек
* Большой Шаршалабиик — Оло Шыршылыбейек
* Дундук - Тәндәк (Дәүләкәндәге йылға)
* Дундук — Тәндәк (Дәүләкәндәге йылға)
* Зигальга (хребет) — Егәлгә һырты
* Зигальга (хребет) — Егәлгә һырты
* Малый Иремель — Кесе Ирәмәл
* Малый Иремель — Кесе Ирәмәл
42 юл: 42 юл:


=== '''Бөрйән районы ер-һыу атамалары (Ғәлиәкбәр мәктәбенән Гөлиә Ҡаһарманованың рефератынан)''' ===
=== '''Бөрйән районы ер-һыу атамалары (Ғәлиәкбәр мәктәбенән Гөлиә Ҡаһарманованың рефератынан)''' ===
Сылтырбикә, Сыңғырауыҡ, Шаңғырауыҡ ҡаяһы, Ямаш, Мишәр, Ҡалмаҡай, Ҡыпсаҡ, Һарт, Нөгөш, Монасип, Нәби, Раҡай, Беренсе күпер, Бәргәзә, Берлек, Бертеш, Бәштин биш тин һүҙенән, Өсуй, Өстамаҡ, Өс туған ҡаяһы, Өсөйлө, Ағиҙел, Аҡбалсыҡ йылғаһы, Аҡбейек, Аҡҡашҡа, Аҡбулат, Аҡтау, Аҡһыйыр яланы, Аҡсабикә, Аҡташ, Алағуян, Алағуян башы, Арҡыры йылға, Байғаҙы, Байтулла, Байғотоҡ, Баймырҙа, Байназар, Бейеккүпер, Бәләкәй, Бәләкәй Аҡбейек, Бәләкәй, Ҡыҙылташ, Бәләкәй Ҡыпсаҡ, Бәләкәй Салажы,Бәләкәй Соңғор, Бәләкәй Шәйек, Иҫке Монасип, Иҫке Мөсәт,Иҫке Собханғол, Иҫке Тарыуал, Иҫкеҙма, Кесе Нөгөш, Кесе Нөгөш тамағы, Күкбесән, Күктәкә, Күкьятыу, Ҡаҡсыр, Ҡарабешә, Ҡарағошто, Ҡарағол, Ҡаратау, Ҡараңғуй, Ҡараһыйыр, Ҡартөй, Ҡараһөбә, Ҡарасура ҡәбере, Ҡаршытау, Ҡаршы туғай, Ҡумырт кисеү, Ҡушйылға, Ҡыҙылташ, Ҡыҙыл ер, Ҡыҙылъяр, Ҡыуғарағай, Ҡырташ, Ҡырын ер, Ҡыҫҡуй, Ҡыяюл, Оҙонуй, Оҙонсал, Оҙон ялан, Олоғор, Олоҡыҙылташ, Олотау, Ослотау, Оло күл, Оло Нөгөш, Оло Салажы, Оло Соңғор, Өлкән Аҡбейек, Ситҡыр, Суҡмуйыл, Суҡтал, Суһаҡ, Сыбарайғыр, Сыуаҡай, Тарҡын туғайы, Текәморон, Туҡалбаш, Түбәнге ауыл, Тәрәнгисеү, Тәрәнуй, Тәпәнәк, Уртағыр, Уртайорт, Һыуыҡҡолаҡ, Һимеҙтай, Шыйыҡ бутҡа, Әсе, Әсебар, Яңы Мөсәт, Яхъя күле, Яңғыҙ ҡарағай, Абыҙгилде, Айғыр ҡороҡмаған, Айыусапҡан, Аллабирҙе, Атъятҡан, Баҙ яҡҡан соҡор, Башмаҡшыуған, Бейгилде, Бәләтар тауы, Бохмаш(боҫоу), Бурама тауы, Бүрәнәшыуған, Быҙау үлгән, Бәләтар, Етмәҫ, Йылҡысыҡҡан, Йүкәле, Йәйпе, Йәйпегир, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Күтәрмәле яланы, Көтөүсе яланы, Көрәй тауы, Көрәште, Кәмә сығышы, Ҡалыу, Ҡасыу юлы(Ҡасыюл), Ҡатайғошҡан (Ҡатай һуғышҡан), Ҡалғаһау, Ҡоръятмаҫ, Ҡурыуҙы, Ҡушйылға, Ҡыҙҙарҙы айыу ашаған ер, Ҡыҙүлгән, Ҡыҫыҡ, Майғойған, Майсергән, Мерәҫ киткән юл, Өйрөлтмәк, Өмөткән, Өмөткән яланы, Санатөшкән, Сатра, Сыуаҡай, Тарбаҡ бөтә, Туйбуға(туй булған), Туҡмаҡ, Төлкосҡан, Тәкәһуйған, Урыҫ килгән, Шыуҙырғыс, Шәшкеҡасҡан, Ығышма, Янған ҡыуыш, Яулыҡ киҫкән, Айыуҙы, Артышлытау, Аһылы (Асалы), Берлек, Бирелейорт, Бүтәгәле, Йыландуй, Йүкәле туғай, Киндерҙ(е)уй, Күгәүенле яланы, Күтәрмәле яланы, Күперҙе, Кәртәле, Кәртәле ялан, Ҡайраҡлы, Ҡарағошто, Ҡандыбил, Ҡабырсаҡлы, Ҡурғашлы, Ҡурыуҙы, Маҙалы, Муйыллы төбәк (Муйылтүбә, Муйыллы туғай, Муйылтөп, Мәйгәште, Ослотау, Оҫҡонлоғор, Өйрәкле, Өсөйлө, Саталыүҙәк, Сейәлетау, Суҡраҡты, Ташлы, Уҫаҡлыуй, Һабансы, Һарналы, Шәреле (Шүрәле уй), Ырғыҙлы, Әүҙекте йылғаһы, Яҙғыйорт, Ямашлы, Абыҙгилде, Ағиҙел, Айыуала, Айыуатҡан, Айыусапҡан, Айһылыу, Аҡбейек, Аҡбулат, Аҡтау, Аҡсабикә, Аҡташ, Алағуян, Аллабирҙе, Аралғыр, Аралбай, Аралғыр, Аратау, Арғыҙма, Арыҡтай, Артышлытау, Атайсал, Атъятҡан, Байтулла, Баланйорт, Байғотоҡ, Баҙъялан, Баймырҙа, Ба(о)тинкаташ, Башмаҡшыуған, Бейгилде, Бейеккүпер, Бертеш, Бешәлетау, Бикташ, Бирелейорт, Борсаҡһуҡҡан, Бәштин, Бүләкташ, Бүрәнәшыуған, Бәләтар, Ғәҙелгәрәй, Елдәрҡа, Еләклетүбә, Иҙәнташ, Имәнйорт, Инсебикә, Исламбай, Иҫкеҙма, Йыландуй, Йылҡысыҡҡан, Йәйпегир, Йәнгәрәй, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Кейекбай, Килдеғол, Күсоя, Күкбесән, Күркәтау, Күктәкә, Күкьятыу, Көнтеймәҫ, Кәбәнғарағай, Кәбәнташ, Кәзәтау, Кәртәташ, Ҡайынсуҡы, Ҡаҡсыр, Ҡайынтуғай, Ҡарабейә, Ҡарағайсабын, Ҡарабешә, Ҡарағошто, Ҡарағол, Ҡаратау, Ҡараңғуй, Ҡараһыйыр, Ҡараһөбә, Ҡартөй, Ҡаршытау, Ҡатайғошҡан (Ҡатай һуғышҡан) , Ҡалғаһау, Ҡарағасйорт, Ҡарайғыр, Ҡандыбил, Ҡаншал, Ҡоҙғонташ, Ҡоръятмаҫ, Ҡурпытуғай, Ҡушйылға, Ҡыҙылташ, Ҡыҙүлгән, Ҡыҙматаш, Ҡыҙылъяр, Ҡыҙылташ, Ҡыуғарағай, Ҡырташ, Ҡыҫҡуй, Ҡыяюл, Майғойған, Майсергән, Муйылтөп, Муллатуғай, Мусағәле, Мәндәғол, Нөгөшйорт, Оҙонуй, Олоғор, Олоҡыҙылташ, Олотау, Ослотау, Оҫҡонлоғор, Өйрәкташ, Өкөташ, Өсуй, Өстамаҡ, Өмөткән, Өсөйлө, Саҡмағош, Санатөшкән, Саталыүҙәк, Сейәлеморон, Суҡҡарағас, Суҡмуйыл, Суҡтал, Сусҡаморон, Сыбарайғыр, Таҡыясусаҡ, Танасыҡҡан, Таңбикә, Тарыбай, Ташкисеү, Ташкүпер, Ташморон, Ташөй, Текәморон, Туйбуға(туй булған) , Туҡалбаш, Туңмаҫкүл, Түбарҡа, Түбәйорт, Төлкосҡан, Төлкөташ, Тәкәғыр, Тәкәһуйған, Тәрәнгисеү, Тәрәнуй, Уралтау, Уртағыр, Уртайорт, Уҫағуй, Уҫаҡлыуй, Үргеҙма, Үтәйәмбәт, Һыуыҡҡолаҡ, Һәүәнәкташ, Һимеҙтай, Шүлгәнташ, Шыуматаш, Шәшкеҡасҡан, Этаяҡ, Әбделмәмбәт, Әлешйорт, Әсебар, Юрматау, Яҙҙауар, Яланайыры, Яуымбай, Яҙғыйорт, Ағиҙел ҡасабаһы, Аҡҡашҡа т., Аҡһыйыр яланы, Алағуян башы, Алағуян тамағы, Алпамыша ҡәберлеге, Андыҙ яланы, Арал тауы, Арыҫлан ҡарт соҡоро, Аҫҡараҡ тамағы, Аштыҡ уяһы, Бабсаҡ ҡәберлеге, Баҙ тауы, Батша ҡотоғо, Башҡорт утары, Бесәй ташы, Бесәй ояһы, Бөрйән йылғаһы, Бөрйән юлы, Бүтәү тауы, Бүре төбө, Бәғиҙә тауы, Бәйет тауы, Волков йәйләүе, Ғаффар утары, Ғүмәр ыҙмаһы, Ғәббәс утары, Ғәбит уяһы, Ғәзиз тауы, Ғәйниә ҡотоғо, Ғәле тауы, Ғәлиәкбәрсоҡоро, Ғәлийән үҙәге, Дәүләтбай туғайы, Динислам тауы, Зөбәйлә ҡарандаһы, Зыя баҙы, Зыярат тауы, Зәкир солоғо, Зәмзәбикә шишмәһе, Имес төбө, Имес тауы, Имес туғайы, Ишбулды баҙы, Иҫәнбикә һаҙы, Йәмилә сабыны, Йәнсалай ҡоҙоғо, Капал өйө, Кейәүҙәр үҙәге, Кесе Нөгөш тамағы, Кинйәш тауы, Күкәй тауы, Күл тамағы, Күс юлы, Костер тауы, Көләмбәт юлы, Көтөүсе яланы, Кәмә сығышы, Ҡарас йылғаһы, Ҡарасура ҡәбере, Ҡоҙғон ҡаяһы, Ҡолош үҙәге, Ҡотоҡай баҙы, Ҡотло Булат түше, Ҡужан шишмәһе, Ҡыҙҙар тауы, Ҡыҙбикә мороно, Ҡыярат тауы, Лапшин утары, Маяҡ түбәһе, Мортаҙа яланы, Мулла түше, Мәрхәм күле, Мәсет тауы, Мәсет уяһы, Ноҡот тауы, Өкө ҡаяһы, Өкө ояһы, Өмөкамал төбәге, Өмөткән яланы, Өс туған ҡаяһы, Партизандар ҡыуаҡлығы, Риф күле, Рәмзи юлы, Рәхимйән ташы, Сабирйән түңгәге, Сания соҡоро, Сапа й. , Силос соҡоро, Сусҡа фермаһы, Сусаҡ үҙәге, Сәмиға күпере, Сәғит баҙы, Сәфәр утары, Сәфәр соҡор, Сәңгелдәк йылғаһы Татар үлеге, Тауыҡ фермаһы, Ураҙбикә юлы, Урыҫ юлы, Үлектәр арҡаһы, Үр яланы, Үртән буйы, Һарат уяһы, Шүлгән башы, Шәре башы, Шәре й. , Шәрифә тауы, Яхъя күле, Хәҙрәт юлы, Хисам күле, Быҙаүлгән, Бүрәнәшыуған, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Ҡыҙүлгән, Ҡыҙҙаргит-кән, Мерәҫкиткән,. Санатөшкән, Танасыҡҡан, Тарбаҡ бөтә, Туйбуға(туй бул-ған), Төлкосҡан, Урыҫ килгән, Шәшкеҡасҡан, Әсебар, Әрҙәкле, Аҫҡараҡ, Ҡоҡрауыҡ, Сатра, Суһаҡ, Сусаҡ үҙәге, Ыхмайыл, Йәүгәҙе, Боғасы (Бүгәсәү), Мәтәл, Өмөткән, Сәңгелде яланы, Һәүәнәк, Әлмәс ҡотоғо, Әүҙекте йылғаһы, Йәнсалай, Ҡыҫҡуй, Химзавод, Бәләтар тауы.
Сылтырбикә, Сыңғырауыҡ, Шаңғырауыҡ ҡаяһы, Ямаш, Мишәр, Ҡалмаҡай, Ҡыпсаҡ, Һарт, Нөгөш, Монасип, Нәби, Раҡай, Беренсе күпер, Бәргәзә, Берлек, Бертеш, Бәштин — биш тин һүҙенән, Өсуй, Өстамаҡ, Өс туған ҡаяһы, Өсөйлө, Ағиҙел, Аҡбалсыҡ йылғаһы, Аҡбейек, Аҡҡашҡа, Аҡбулат, Аҡтау, Аҡһыйыр яланы, Аҡсабикә, Аҡташ, Алағуян, Алағуян башы, Арҡыры йылға, Байғаҙы, Байтулла, Байғотоҡ, Баймырҙа, Байназар, Бейеккүпер, Бәләкәй, Бәләкәй Аҡбейек, Бәләкәй, Ҡыҙылташ, Бәләкәй Ҡыпсаҡ, Бәләкәй Салажы,Бәләкәй Соңғор, Бәләкәй Шәйек, Иҫке Монасип, Иҫке Мөсәт,Иҫке Собханғол, Иҫке Тарыуал, Иҫкеҙма, Кесе Нөгөш, Кесе Нөгөш тамағы, Күкбесән, Күктәкә, Күкьятыу, Ҡаҡсыр, Ҡарабешә, Ҡарағошто, Ҡарағол, Ҡаратау, Ҡараңғуй, Ҡараһыйыр, Ҡартөй, Ҡараһөбә, Ҡарасура ҡәбере, Ҡаршытау, Ҡаршы туғай, Ҡумырт кисеү, Ҡушйылға, Ҡыҙылташ, Ҡыҙыл ер, Ҡыҙылъяр, Ҡыуғарағай, Ҡырташ, Ҡырын ер, Ҡыҫҡуй, Ҡыяюл, Оҙонуй, Оҙонсал, Оҙон ялан, Олоғор, Олоҡыҙылташ, Олотау, Ослотау, Оло күл, Оло Нөгөш, Оло Салажы, Оло Соңғор, Өлкән Аҡбейек, Ситҡыр, Суҡмуйыл, Суҡтал, Суһаҡ, Сыбарайғыр, Сыуаҡай, Тарҡын туғайы, Текәморон, Туҡалбаш, Түбәнге ауыл, Тәрәнгисеү, Тәрәнуй, Тәпәнәк, Уртағыр, Уртайорт, Һыуыҡҡолаҡ, Һимеҙтай, Шыйыҡ бутҡа, Әсе, Әсебар, Яңы Мөсәт, Яхъя күле, Яңғыҙ ҡарағай, Абыҙгилде, Айғыр ҡороҡмаған, Айыусапҡан, Аллабирҙе, Атъятҡан, Баҙ яҡҡан соҡор, Башмаҡшыуған, Бейгилде, Бәләтар тауы, Бохмаш(боҫоу), Бурама тауы, Бүрәнәшыуған, Быҙау үлгән, Бәләтар, Етмәҫ, Йылҡысыҡҡан, Йүкәле, Йәйпе, Йәйпегир, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Күтәрмәле яланы, Көтөүсе яланы, Көрәй тауы, Көрәште, Кәмә сығышы, Ҡалыу, Ҡасыу юлы(Ҡасыюл), Ҡатайғошҡан (Ҡатай һуғышҡан), Ҡалғаһау, Ҡоръятмаҫ, Ҡурыуҙы, Ҡушйылға, Ҡыҙҙарҙы айыу ашаған ер, Ҡыҙүлгән, Ҡыҫыҡ, Майғойған, Майсергән, Мерәҫ киткән юл, Өйрөлтмәк, Өмөткән, Өмөткән яланы, Санатөшкән, Сатра, Сыуаҡай, Тарбаҡ бөтә, Туйбуға(туй булған), Туҡмаҡ, Төлкосҡан, Тәкәһуйған, Урыҫ килгән, Шыуҙырғыс, Шәшкеҡасҡан, Ығышма, Янған ҡыуыш, Яулыҡ киҫкән, Айыуҙы, Артышлытау, Аһылы (Асалы), Берлек, Бирелейорт, Бүтәгәле, Йыландуй, Йүкәле туғай, Киндерҙ(е)уй, Күгәүенле яланы, Күтәрмәле яланы, Күперҙе, Кәртәле, Кәртәле ялан, Ҡайраҡлы, Ҡарағошто, Ҡандыбил, Ҡабырсаҡлы, Ҡурғашлы, Ҡурыуҙы, Маҙалы, Муйыллы төбәк (Муйылтүбә, Муйыллы туғай, Муйылтөп, Мәйгәште, Ослотау, Оҫҡонлоғор, Өйрәкле, Өсөйлө, Саталыүҙәк, Сейәлетау, Суҡраҡты, Ташлы, Уҫаҡлыуй, Һабансы, Һарналы, Шәреле (Шүрәле уй), Ырғыҙлы, Әүҙекте йылғаһы, Яҙғыйорт, Ямашлы, Абыҙгилде, Ағиҙел, Айыуала, Айыуатҡан, Айыусапҡан, Айһылыу, Аҡбейек, Аҡбулат, Аҡтау, Аҡсабикә, Аҡташ, Алағуян, Аллабирҙе, Аралғыр, Аралбай, Аралғыр, Аратау, Арғыҙма, Арыҡтай, Артышлытау, Атайсал, Атъятҡан, Байтулла, Баланйорт, Байғотоҡ, Баҙъялан, Баймырҙа, Ба(о)тинкаташ, Башмаҡшыуған, Бейгилде, Бейеккүпер, Бертеш, Бешәлетау, Бикташ, Бирелейорт, Борсаҡһуҡҡан, Бәштин, Бүләкташ, Бүрәнәшыуған, Бәләтар, Ғәҙелгәрәй, Елдәрҡа, Еләклетүбә, Иҙәнташ, Имәнйорт, Инсебикә, Исламбай, Иҫкеҙма, Йыландуй, Йылҡысыҡҡан, Йәйпегир, Йәнгәрәй, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Кейекбай, Килдеғол, Күсоя, Күкбесән, Күркәтау, Күктәкә, Күкьятыу, Көнтеймәҫ, Кәбәнғарағай, Кәбәнташ, Кәзәтау, Кәртәташ, Ҡайынсуҡы, Ҡаҡсыр, Ҡайынтуғай, Ҡарабейә, Ҡарағайсабын, Ҡарабешә, Ҡарағошто, Ҡарағол, Ҡаратау, Ҡараңғуй, Ҡараһыйыр, Ҡараһөбә, Ҡартөй, Ҡаршытау, Ҡатайғошҡан (Ҡатай һуғышҡан) , Ҡалғаһау, Ҡарағасйорт, Ҡарайғыр, Ҡандыбил, Ҡаншал, Ҡоҙғонташ, Ҡоръятмаҫ, Ҡурпытуғай, Ҡушйылға, Ҡыҙылташ, Ҡыҙүлгән, Ҡыҙматаш, Ҡыҙылъяр, Ҡыҙылташ, Ҡыуғарағай, Ҡырташ, Ҡыҫҡуй, Ҡыяюл, Майғойған, Майсергән, Муйылтөп, Муллатуғай, Мусағәле, Мәндәғол, Нөгөшйорт, Оҙонуй, Олоғор, Олоҡыҙылташ, Олотау, Ослотау, Оҫҡонлоғор, Өйрәкташ, Өкөташ, Өсуй, Өстамаҡ, Өмөткән, Өсөйлө, Саҡмағош, Санатөшкән, Саталыүҙәк, Сейәлеморон, Суҡҡарағас, Суҡмуйыл, Суҡтал, Сусҡаморон, Сыбарайғыр, Таҡыясусаҡ, Танасыҡҡан, Таңбикә, Тарыбай, Ташкисеү, Ташкүпер, Ташморон, Ташөй, Текәморон, Туйбуға(туй булған) , Туҡалбаш, Туңмаҫкүл, Түбарҡа, Түбәйорт, Төлкосҡан, Төлкөташ, Тәкәғыр, Тәкәһуйған, Тәрәнгисеү, Тәрәнуй, Уралтау, Уртағыр, Уртайорт, Уҫағуй, Уҫаҡлыуй, Үргеҙма, Үтәйәмбәт, Һыуыҡҡолаҡ, Һәүәнәкташ, Һимеҙтай, Шүлгәнташ, Шыуматаш, Шәшкеҡасҡан, Этаяҡ, Әбделмәмбәт, Әлешйорт, Әсебар, Юрматау, Яҙҙауар, Яланайыры, Яуымбай, Яҙғыйорт, Ағиҙел ҡасабаһы, Аҡҡашҡа т., Аҡһыйыр яланы, Алағуян башы, Алағуян тамағы, Алпамыша ҡәберлеге, Андыҙ яланы, Арал тауы, Арыҫлан ҡарт соҡоро, Аҫҡараҡ тамағы, Аштыҡ уяһы, Бабсаҡ ҡәберлеге, Баҙ тауы, Батша ҡотоғо, Башҡорт утары, Бесәй ташы, Бесәй ояһы, Бөрйән йылғаһы, Бөрйән юлы, Бүтәү тауы, Бүре төбө, Бәғиҙә тауы, Бәйет тауы, Волков йәйләүе, Ғаффар утары, Ғүмәр ыҙмаһы, Ғәббәс утары, Ғәбит уяһы, Ғәзиз тауы, Ғәйниә ҡотоғо, Ғәле тауы, Ғәлиәкбәрсоҡоро, Ғәлийән үҙәге, Дәүләтбай туғайы, Динислам тауы, Зөбәйлә ҡарандаһы, Зыя баҙы, Зыярат тауы, Зәкир солоғо, Зәмзәбикә шишмәһе, Имес төбө, Имес тауы, Имес туғайы, Ишбулды баҙы, Иҫәнбикә һаҙы, Йәмилә сабыны, Йәнсалай ҡоҙоғо, Капал өйө, Кейәүҙәр үҙәге, Кесе Нөгөш тамағы, Кинйәш тауы, Күкәй тауы, Күл тамағы, Күс юлы, Костер тауы, Көләмбәт юлы, Көтөүсе яланы, Кәмә сығышы, Ҡарас йылғаһы, Ҡарасура ҡәбере, Ҡоҙғон ҡаяһы, Ҡолош үҙәге, Ҡотоҡай баҙы, Ҡотло Булат түше, Ҡужан шишмәһе, Ҡыҙҙар тауы, Ҡыҙбикә мороно, Ҡыярат тауы, Лапшин утары, Маяҡ түбәһе, Мортаҙа яланы, Мулла түше, Мәрхәм күле, Мәсет тауы, Мәсет уяһы, Ноҡот тауы, Өкө ҡаяһы, Өкө ояһы, Өмөкамал төбәге, Өмөткән яланы, Өс туған ҡаяһы, Партизандар ҡыуаҡлығы, Риф күле, Рәмзи юлы, Рәхимйән ташы, Сабирйән түңгәге, Сания соҡоро, Сапа й. , Силос соҡоро, Сусҡа фермаһы, Сусаҡ үҙәге, Сәмиға күпере, Сәғит баҙы, Сәфәр утары, Сәфәр соҡор, Сәңгелдәк йылғаһы Татар үлеге, Тауыҡ фермаһы, Ураҙбикә юлы, Урыҫ юлы, Үлектәр арҡаһы, Үр яланы, Үртән буйы, Һарат уяһы, Шүлгән башы, Шәре башы, Шәре й. , Шәрифә тауы, Яхъя күле, Хәҙрәт юлы, Хисам күле, Быҙаүлгән, Бүрәнәшыуған, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Ҡыҙүлгән, Ҡыҙҙаргит-кән, Мерәҫкиткән,. Санатөшкән, Танасыҡҡан, Тарбаҡ бөтә, Туйбуға(туй бул-ған), Төлкосҡан, Урыҫ килгән, Шәшкеҡасҡан, Әсебар, Әрҙәкле, Аҫҡараҡ, Ҡоҡрауыҡ, Сатра, Суһаҡ, Сусаҡ үҙәге, Ыхмайыл, Йәүгәҙе, Боғасы (Бүгәсәү), Мәтәл, Өмөткән, Сәңгелде яланы, Һәүәнәк, Әлмәс ҡотоғо, Әүҙекте йылғаһы, Йәнсалай, Ҡыҫҡуй, Химзавод, Бәләтар тауы.


=== '''Мәләүез районының Һәргәй ауылы тирәһендәге ер-һыу атамалары (Илмир Ишбаев яҙып алған)''' ===
=== '''Мәләүез районының Һәргәй ауылы тирәһендәге ер-һыу атамалары (Илмир Ишбаев яҙып алған)''' ===

23:13, 15 май 2017 өлгөһө

Башҡортостандағы һәм башҡорт сығышлы атамалар

  • Абдуллинская гора Абдулла тауы, (2005). Дыуан р. Мәтәле а. эргәһендә
  • Аваляк — Әүәләк (Ирәмәлдә) (Средний А. — Урта Ә., Большой А. — Оло Ә.)
  • Абараш-Баш — Абарашбаш
  • Акбиик — Акбейек һырты, Белорет р.
  • Акбулякъарка — Аҡбүләкарҡа һырты, Белорет р.
  • Алабия — Алабейә һырты, Учалы р.
  • Альян — Әлйән тауы, Ейәнсура р. Абҙан а.
  • Арвякрязь, Ряз-Таш — Әрүәк-Рәз тауы, Белорет ҡ.
  • Ардакты — Арҙаҡты/Әрҙәкте һырты, Бөрйән р.
  • Ардаклы — Арҙаҡлы йылғаһы, Ейәнсура р.
  • Аютузаклаган — Айыутоҙаҡлаған һырты, Белорет р.
  • Багарязы — ? һырты, Ишембай һәм Ғафури р.
  • Базал — Баҙал һырты, Бөрйән р.
  • Бакты — Баҡты һырты, Белорет р., Силәбе ө.
  • Балкантау — Балҡантау, Дәүләкән р.
  • Балятар — Бәләтәр, Бәләтур һырты, Бөрйән р.
  • Баш-Алатау — Баш Алатау, Башҡорт Алатауы, Мәләүез, Ишембай р.
  • Баштау — Баштау һырты, Белорет р.
  • Башташ — Башташ һырты, Салауат р., Силәбе ө.
  • Баштин — Биштин һырты, Ишембай, Белорет р.
  • Белягуш — Бәләғош һырты, Белорет р.
  • Белые Гребни — Аҡҡырлас
  • Биктарь — Биктәр, Ишембай р.
  • Биянка — Бөйән (Минйәр яғында тимер юл станцияһы)
  • Большой Иремель — Оло Ирәмәл, Ҡабан, Белорет р.
  • Большой Калу — Оло Ҡалыу, Белорет, Ишембай р.
  • Большой Крака — Оло Ҡыраҡа, Белорет р.
  • Большой Шатак, Бишитяк, Баштау — Бешәтәк, Белорет р.
  • Большой Шаршалабиик — Оло Шыршылыбейек
  • Дундук — Тәндәк (Дәүләкәндәге йылға)
  • Зигальга (хребет) — Егәлгә һырты
  • Малый Иремель — Кесе Ирәмәл
  • Медвежье ущелье — Ҡырымбикә тарлауығы (Ишембай р. Иҫкесәк ауылынан 3 км-ла)
  • Синяк (хребет) — Иһәнәк (Ирәмәлдәге һырт) (Малый С. — Кесе И., Большой С. — Оло И.)
  • Средний Аваляк — Урта Әүәләк
  • Сукташ (гора) — Суҡташ (Ирәмәлдә)
  • Сундуки (хребет) — Һандыҡ (Ирәмәлдәге һырт)
  • Теча — Тинес
  • Шарташ (Свердловск) — Шәреташ
  • Шелом — Шелом (Большой Ш. — Оло Ш., Малый Ш. — Кесе Ш.)

Бөрйән районы ер-һыу атамалары (Ғәлиәкбәр мәктәбенән Гөлиә Ҡаһарманованың рефератынан)

Сылтырбикә, Сыңғырауыҡ, Шаңғырауыҡ ҡаяһы, Ямаш, Мишәр, Ҡалмаҡай, Ҡыпсаҡ, Һарт, Нөгөш, Монасип, Нәби, Раҡай, Беренсе күпер, Бәргәзә, Берлек, Бертеш, Бәштин — биш тин һүҙенән, Өсуй, Өстамаҡ, Өс туған ҡаяһы, Өсөйлө, Ағиҙел, Аҡбалсыҡ йылғаһы, Аҡбейек, Аҡҡашҡа, Аҡбулат, Аҡтау, Аҡһыйыр яланы, Аҡсабикә, Аҡташ, Алағуян, Алағуян башы, Арҡыры йылға, Байғаҙы, Байтулла, Байғотоҡ, Баймырҙа, Байназар, Бейеккүпер, Бәләкәй, Бәләкәй Аҡбейек, Бәләкәй, Ҡыҙылташ, Бәләкәй Ҡыпсаҡ, Бәләкәй Салажы,Бәләкәй Соңғор, Бәләкәй Шәйек, Иҫке Монасип, Иҫке Мөсәт,Иҫке Собханғол, Иҫке Тарыуал, Иҫкеҙма, Кесе Нөгөш, Кесе Нөгөш тамағы, Күкбесән, Күктәкә, Күкьятыу, Ҡаҡсыр, Ҡарабешә, Ҡарағошто, Ҡарағол, Ҡаратау, Ҡараңғуй, Ҡараһыйыр, Ҡартөй, Ҡараһөбә, Ҡарасура ҡәбере, Ҡаршытау, Ҡаршы туғай, Ҡумырт кисеү, Ҡушйылға, Ҡыҙылташ, Ҡыҙыл ер, Ҡыҙылъяр, Ҡыуғарағай, Ҡырташ, Ҡырын ер, Ҡыҫҡуй, Ҡыяюл, Оҙонуй, Оҙонсал, Оҙон ялан, Олоғор, Олоҡыҙылташ, Олотау, Ослотау, Оло күл, Оло Нөгөш, Оло Салажы, Оло Соңғор, Өлкән Аҡбейек, Ситҡыр, Суҡмуйыл, Суҡтал, Суһаҡ, Сыбарайғыр, Сыуаҡай, Тарҡын туғайы, Текәморон, Туҡалбаш, Түбәнге ауыл, Тәрәнгисеү, Тәрәнуй, Тәпәнәк, Уртағыр, Уртайорт, Һыуыҡҡолаҡ, Һимеҙтай, Шыйыҡ бутҡа, Әсе, Әсебар, Яңы Мөсәт, Яхъя күле, Яңғыҙ ҡарағай, Абыҙгилде, Айғыр ҡороҡмаған, Айыусапҡан, Аллабирҙе, Атъятҡан, Баҙ яҡҡан соҡор, Башмаҡшыуған, Бейгилде, Бәләтар тауы, Бохмаш(боҫоу), Бурама тауы, Бүрәнәшыуған, Быҙау үлгән, Бәләтар, Етмәҫ, Йылҡысыҡҡан, Йүкәле, Йәйпе, Йәйпегир, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Күтәрмәле яланы, Көтөүсе яланы, Көрәй тауы, Көрәште, Кәмә сығышы, Ҡалыу, Ҡасыу юлы(Ҡасыюл), Ҡатайғошҡан (Ҡатай һуғышҡан), Ҡалғаһау, Ҡоръятмаҫ, Ҡурыуҙы, Ҡушйылға, Ҡыҙҙарҙы айыу ашаған ер, Ҡыҙүлгән, Ҡыҫыҡ, Майғойған, Майсергән, Мерәҫ киткән юл, Өйрөлтмәк, Өмөткән, Өмөткән яланы, Санатөшкән, Сатра, Сыуаҡай, Тарбаҡ бөтә, Туйбуға(туй булған), Туҡмаҡ, Төлкосҡан, Тәкәһуйған, Урыҫ килгән, Шыуҙырғыс, Шәшкеҡасҡан, Ығышма, Янған ҡыуыш, Яулыҡ киҫкән, Айыуҙы, Артышлытау, Аһылы (Асалы), Берлек, Бирелейорт, Бүтәгәле, Йыландуй, Йүкәле туғай, Киндерҙ(е)уй, Күгәүенле яланы, Күтәрмәле яланы, Күперҙе, Кәртәле, Кәртәле ялан, Ҡайраҡлы, Ҡарағошто, Ҡандыбил, Ҡабырсаҡлы, Ҡурғашлы, Ҡурыуҙы, Маҙалы, Муйыллы төбәк (Муйылтүбә, Муйыллы туғай, Муйылтөп, Мәйгәште, Ослотау, Оҫҡонлоғор, Өйрәкле, Өсөйлө, Саталыүҙәк, Сейәлетау, Суҡраҡты, Ташлы, Уҫаҡлыуй, Һабансы, Һарналы, Шәреле (Шүрәле уй), Ырғыҙлы, Әүҙекте йылғаһы, Яҙғыйорт, Ямашлы, Абыҙгилде, Ағиҙел, Айыуала, Айыуатҡан, Айыусапҡан, Айһылыу, Аҡбейек, Аҡбулат, Аҡтау, Аҡсабикә, Аҡташ, Алағуян, Аллабирҙе, Аралғыр, Аралбай, Аралғыр, Аратау, Арғыҙма, Арыҡтай, Артышлытау, Атайсал, Атъятҡан, Байтулла, Баланйорт, Байғотоҡ, Баҙъялан, Баймырҙа, Ба(о)тинкаташ, Башмаҡшыуған, Бейгилде, Бейеккүпер, Бертеш, Бешәлетау, Бикташ, Бирелейорт, Борсаҡһуҡҡан, Бәштин, Бүләкташ, Бүрәнәшыуған, Бәләтар, Ғәҙелгәрәй, Елдәрҡа, Еләклетүбә, Иҙәнташ, Имәнйорт, Инсебикә, Исламбай, Иҫкеҙма, Йыландуй, Йылҡысыҡҡан, Йәйпегир, Йәнгәрәй, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Кейекбай, Килдеғол, Күсоя, Күкбесән, Күркәтау, Күктәкә, Күкьятыу, Көнтеймәҫ, Кәбәнғарағай, Кәбәнташ, Кәзәтау, Кәртәташ, Ҡайынсуҡы, Ҡаҡсыр, Ҡайынтуғай, Ҡарабейә, Ҡарағайсабын, Ҡарабешә, Ҡарағошто, Ҡарағол, Ҡаратау, Ҡараңғуй, Ҡараһыйыр, Ҡараһөбә, Ҡартөй, Ҡаршытау, Ҡатайғошҡан (Ҡатай һуғышҡан) , Ҡалғаһау, Ҡарағасйорт, Ҡарайғыр, Ҡандыбил, Ҡаншал, Ҡоҙғонташ, Ҡоръятмаҫ, Ҡурпытуғай, Ҡушйылға, Ҡыҙылташ, Ҡыҙүлгән, Ҡыҙматаш, Ҡыҙылъяр, Ҡыҙылташ, Ҡыуғарағай, Ҡырташ, Ҡыҫҡуй, Ҡыяюл, Майғойған, Майсергән, Муйылтөп, Муллатуғай, Мусағәле, Мәндәғол, Нөгөшйорт, Оҙонуй, Олоғор, Олоҡыҙылташ, Олотау, Ослотау, Оҫҡонлоғор, Өйрәкташ, Өкөташ, Өсуй, Өстамаҡ, Өмөткән, Өсөйлө, Саҡмағош, Санатөшкән, Саталыүҙәк, Сейәлеморон, Суҡҡарағас, Суҡмуйыл, Суҡтал, Сусҡаморон, Сыбарайғыр, Таҡыясусаҡ, Танасыҡҡан, Таңбикә, Тарыбай, Ташкисеү, Ташкүпер, Ташморон, Ташөй, Текәморон, Туйбуға(туй булған) , Туҡалбаш, Туңмаҫкүл, Түбарҡа, Түбәйорт, Төлкосҡан, Төлкөташ, Тәкәғыр, Тәкәһуйған, Тәрәнгисеү, Тәрәнуй, Уралтау, Уртағыр, Уртайорт, Уҫағуй, Уҫаҡлыуй, Үргеҙма, Үтәйәмбәт, Һыуыҡҡолаҡ, Һәүәнәкташ, Һимеҙтай, Шүлгәнташ, Шыуматаш, Шәшкеҡасҡан, Этаяҡ, Әбделмәмбәт, Әлешйорт, Әсебар, Юрматау, Яҙҙауар, Яланайыры, Яуымбай, Яҙғыйорт, Ағиҙел ҡасабаһы, Аҡҡашҡа т., Аҡһыйыр яланы, Алағуян башы, Алағуян тамағы, Алпамыша ҡәберлеге, Андыҙ яланы, Арал тауы, Арыҫлан ҡарт соҡоро, Аҫҡараҡ тамағы, Аштыҡ уяһы, Бабсаҡ ҡәберлеге, Баҙ тауы, Батша ҡотоғо, Башҡорт утары, Бесәй ташы, Бесәй ояһы, Бөрйән йылғаһы, Бөрйән юлы, Бүтәү тауы, Бүре төбө, Бәғиҙә тауы, Бәйет тауы, Волков йәйләүе, Ғаффар утары, Ғүмәр ыҙмаһы, Ғәббәс утары, Ғәбит уяһы, Ғәзиз тауы, Ғәйниә ҡотоғо, Ғәле тауы, Ғәлиәкбәрсоҡоро, Ғәлийән үҙәге, Дәүләтбай туғайы, Динислам тауы, Зөбәйлә ҡарандаһы, Зыя баҙы, Зыярат тауы, Зәкир солоғо, Зәмзәбикә шишмәһе, Имес төбө, Имес тауы, Имес туғайы, Ишбулды баҙы, Иҫәнбикә һаҙы, Йәмилә сабыны, Йәнсалай ҡоҙоғо, Капал өйө, Кейәүҙәр үҙәге, Кесе Нөгөш тамағы, Кинйәш тауы, Күкәй тауы, Күл тамағы, Күс юлы, Костер тауы, Көләмбәт юлы, Көтөүсе яланы, Кәмә сығышы, Ҡарас йылғаһы, Ҡарасура ҡәбере, Ҡоҙғон ҡаяһы, Ҡолош үҙәге, Ҡотоҡай баҙы, Ҡотло Булат түше, Ҡужан шишмәһе, Ҡыҙҙар тауы, Ҡыҙбикә мороно, Ҡыярат тауы, Лапшин утары, Маяҡ түбәһе, Мортаҙа яланы, Мулла түше, Мәрхәм күле, Мәсет тауы, Мәсет уяһы, Ноҡот тауы, Өкө ҡаяһы, Өкө ояһы, Өмөкамал төбәге, Өмөткән яланы, Өс туған ҡаяһы, Партизандар ҡыуаҡлығы, Риф күле, Рәмзи юлы, Рәхимйән ташы, Сабирйән түңгәге, Сания соҡоро, Сапа й. , Силос соҡоро, Сусҡа фермаһы, Сусаҡ үҙәге, Сәмиға күпере, Сәғит баҙы, Сәфәр утары, Сәфәр соҡор, Сәңгелдәк йылғаһы Татар үлеге, Тауыҡ фермаһы, Ураҙбикә юлы, Урыҫ юлы, Үлектәр арҡаһы, Үр яланы, Үртән буйы, Һарат уяһы, Шүлгән башы, Шәре башы, Шәре й. , Шәрифә тауы, Яхъя күле, Хәҙрәт юлы, Хисам күле, Быҙаүлгән, Бүрәнәшыуған, Йәнһыуалған, Йәнһөйәр, Ҡыҙүлгән, Ҡыҙҙаргит-кән, Мерәҫкиткән,. Санатөшкән, Танасыҡҡан, Тарбаҡ бөтә, Туйбуға(туй бул-ған), Төлкосҡан, Урыҫ килгән, Шәшкеҡасҡан, Әсебар, Әрҙәкле, Аҫҡараҡ, Ҡоҡрауыҡ, Сатра, Суһаҡ, Сусаҡ үҙәге, Ыхмайыл, Йәүгәҙе, Боғасы (Бүгәсәү), Мәтәл, Өмөткән, Сәңгелде яланы, Һәүәнәк, Әлмәс ҡотоғо, Әүҙекте йылғаһы, Йәнсалай, Ҡыҫҡуй, Химзавод, Бәләтар тауы.

Мәләүез районының Һәргәй ауылы тирәһендәге ер-һыу атамалары (Илмир Ишбаев яҙып алған)

  1. Ташлытау тауы
  2. Ташморон
  3. Ҡаҙғантау тауы
  4. Ҡоҙғон уйы
  5. Ҡыҙҙар уйы
  6. Ҡыҙҙар тауы
  7. Дүмбәләс тауы
  8. Дуға теймәҫ уйы
  9. Кесерткән уйы
  10. Әзгәрләк тауы
  11. Яу сапҡан яланы
  12. Яңы ферма
  13. Оҙонғыр һырты
  14. Ерекле йылғаһы
  15. Өңлө тау
  16. Буҙаҡбуй башы (һырты)
  17. Ҡыҙыляр
  18. Баллы йылға
  19. Һөтлө йылға
  20. Ҡаршы йылғаһы
  21. Ҡаршы тау
  22. Үткәүел яланы
  23. Сыбарат уйы
  24. Санигән яланы (Сана эйгән)
  25. Уба (иҫке атамаһы). Нөгөш ҡасабаһының ултырған урыны, быуа төҙөлмәгәнгә тиклем «УБА» тип аталған. Уба — бәләкәй генә түмәләс тау, ҡалҡыу ер. Слово восходит к общетюркскому оба~опа `куча камней, курган`.
  26. Балантөбәк яланы
  27. Бүләк буйы яланы
  28. Һирәт башы яланы
  29. Ҡырын бит
  30. Ҡоро йырын
  31. Буташ йылғаһы
  32. Яманай ыҙмаһы. ЫҘМА — зимовка, зимовье.
  33. Йәйләү. Элек малдарҙы йәй көндөре ошо яланға йәйләүгә алып сыҡҡан булғандар.
  34. Бесәрле ярымутрауы
  35. Зыярат (элекке). Элекке зыярат урыны. Быуа быуғас һыу аҫтында ҡала.
  36. Буранай (күл). Был урында быуа быумағанға тиклем ҙур күл булған.
  37. Үләмәт йылғаһы
  38. Арҡыры йылға
  39. Иҫке ферма урыны
  40. Бейек сағыл. САҒЫЛ — Тауҙың көнгә ҡараған яланғас (ғәҙәттә текә, ташлы) битләүе. Сағыл башы. Сағылдарҙа ҡарағай үҫә. (Косогор).
  41. Һелкәүес яланы
  42. Иҫке ҡапҡа яланы
  43. Юрмаш яланы
  44. Ҡарлы мәмерйә
  45. Юрмаш йылғаһы
  46. Ҡая башы
  47. Кәкүр (ялан)
  48. Аҡауаз йылғаһы
  49. Ҡурғашлы. Ҡурғаш — свинец.
  50. Ҡурғашлы йылғаһы
  51. Ялануй уйы
  52. Оло ялан (Юрмаш)
  53. Хәлил юлы. Ҡурғашлыға барған юлдың атамаһы.
  54. Ҡалмаш яланы
  55. Таллы тауы

Донъя

  • Аббасиды — ғәббәсиҙәр
  • Абу-Хурайра (араб. историограф)— Әбү-Һүрәйрә
  • Агашери — ағашәри (бор. төрки телле ҡәбилә, бөгөн вариҫтары Иранда йәшәй)
  • Азербайджан — Әзербайжан
  • Азовское море — Аҙау диңгеҙе
  • Азыхская пещера — Азих мәмерйәһе (Таулы Ҡарабахта)
  • Ак-Коюнлу — Аҡ Ҡуйунлы (төркисә аҡ+ҡуйун (бәрән) тигәндән; төркүмән ҡәбиләләре беләшмәһе)
  • Аксуйцы — аҡсуҙар (уйғур субэтносы)
  • Алаша (тюрк. племя) — алашалар (Кесе Жүздәге ҡаҙаҡ ҡәбиләһе)
  • Алпаут (тюрк. племя) — алпауттар (алптар берләшмәһе мәғәнәһендә)
  • Алты чуб (тюрк. племя) — алты чуб (һундарҙан баш алған алты чун ҡәб. берләшмәһе)
  • Ардебиль (Иран) — Әрдәбил (Ирандың 31 останының береһе һәм шуның баш ҡалаһы)
  • Астар — Астар (бор. семит мифологияһындағы илаһ)
  • Атрек (река) — Әтрәк (Иран һәм Төркмәнстандағы йылға)
  • Атушцы (уйг.) — атуштар (уйғыр субэтносы)
  • Ахеменидское государство — Әһәмәни дәүләте (Әһәмән — бор. фарсы батшалары ырыуы)
  • Багдад — Бағдад
  • Байлакан, Байлаган — Байлаҡан (Кавказдағы бик бор. ҡала, әрмәнсә — Пайтакаран)
  • Балх — Бәлх (Афғанстандағы ҡала)
  • Барда — Бәрдә (Әзерб.)
  • Барсилы (тюрк. племя) — барсилдар
  • Барсхан (тюрк. племя)— барсхан
  • Берш (тюрк. племя) (казахский род) — Бәриш
  • Бейлаган — Бейлаҡан (Аҡһаҡ Тимер емертелгән Байлаҡан ур. төҙөтә)
  • Бенгази — Бәнғәзи
  • Бехистун — Беһистун
  • Бозок (тюрк. племя) (союз огуских племен)серые стрелы — буҙуҡ
  • Буиды (Бувайхиды, Аль-и-Буи) (шииты, правившие в Багдаде в 945—1055 гг.) — бүвәйһиҙәр
  • Варсак (тюрк. племя) — варсаҡ
  • Верхний Исеть — Үрге Исәт
  • Врата блаженства (Дер-и-Саадет, Топкапы — Тупҡапҡа һарайында) — Сәғәҙәт ҡапҡаһы
  • Гобустан — Ҡобустан
  • Гянджа — Гәнжә
  • Дейлемиты (даламиты) — дәйләмиҙәр
  • Дербенды — дәрбәндиҙәр
  • Джульфа — Жүлфә
  • Доланы (уйг.) — доландар
  • Дулаты, дуклаты, дуглаты, дулу — дулаттар
  • Египет — Мысыр
  • Жагалбай (тюрк. племя) — яғалбай
  • Зайенде (река в Иране) — Зайәндә
  • Заррин-Шахр — Заррин-Шәһәр
  • Зороастризм — зәрдүштилек (у татар — зәрдөштлек, турок — зердүштлүк, узбек — зардуштилик, азер. — зәрдүштилик)
  • Зулькадар (тюрк. племя) — зүлҡәдәр
  • Ивэ (огузское племя) — ивә
  • Изреель — Изреғәл
  • Ильдегизиды — илдәгизиҙәр
  • Исфахан — Исфаһан (этимология: Нисф-ә-Жәһан — пол мира)
  • Каан — ҡаған
  • Кавары (тюрк. племя) — ҡабарҙар
  • ТКавзехекст — Ҡавза
  • Кавказ — Кавказ (бер телдә лә Ҡаф тигәнгә оҡшаш атама юҡ, бөтәһендә лә Кавказ)
  • Каджары — ҡажарҙар
  • Казвин — Ҡазвин
  • Кайи (тюрк. племя) — ҡайы
  • Канжыгалы (тюрк. племя) — ҡанжығалы
  • Карабах — Ҡарабах
  • Карадаглы — ҡарадағлы
  • Кара-Коюнлу Джаханшах — Ҡара Ҡуйынлы Йыһаншаһ
  • Карлуки (тюрк. племя) — ҡарлуҡтар
  • Касраниды — кәсрәниҙәр
  • Катабанское царство — Ҡәтбан
  • Катаганы (тюрк. племя) — ҡатағандар
  • Кашгарцы (уйг.) — кәшкәрҙәр
  • Кебара — Кәбара
  • Кения, кенийцы — Кения, кениҙар
  • Кербела — Кәрбәлә
  • Кефе — Кәфә (Ҡырымда)
  • Комульцы (уйг.) — ҡумулдар
  • Корлинцы (уйг.) — корлалар
  • Кубань — Ҡобан
  • Кубинское ханство (Азерб.) — Ҡуба ханлығы
  • Кувейт — Күвәйт
  • Кульджинцы (уйг.) — ғулжиҙар
  • Курейш — ҡөрәйеш, ҡурайш (ике вариантта йөрөй)
  • Куртии — куртиҙар
  • Курды — ҡурдтар
  • Кучарцы (уйг.) — кучарҙар
  • Кырки (тюрк. племя) — ҡырҡтар
  • Лобнорцы (уйг.) — лопнурҙар
  • Лянкорань — Ләнкәран
  • Мавераннахр — Мавараннаһр
  • Мазьядиды — мәзйәдиҙәр
  • Марага (Иран) — Мараға
  • Мариб (Йемен) — Мәғриб (күптәр Викип. Ma’rib тигән)
  • Мачины (уйг.) — мачиндар
  • Мераге (Иран, город) — Марага
  • Мерв (древний город в Ср. Азии) — Мәрв
  • Мешхед — Мәшһәд
  • Мидия Атропатена — Атропат Мидияһы
  • Мингечевир — Мингәчевир
  • Минейское царство — Мәин батшалығы
  • Мраморное море — Мәрмәр диңгеҙ
  • Мугаджары — Мугалжар
  • Мусафириды (Салариды) — мосафириҙар (салариҙар)
  • Наджаф — Нәжәф
  • Наджафабад — Нәжәфәбад
  • Найманы (тюрк. племя) — наймандар
  • натуфийская культура — натуф мәҙәниәте
  • Нахичевань — Нахчиван
  • Ниневийцы — нинивиҙәр
  • Нушиби (тюрк. племя) — нушиби
  • Омейяды — умайялар
  • Оногуры (тюрк. племя) — оноғурҙар
  • Османская империя — Ғосман империяһы
  • Падары (тюрк. племя) — падарҙар
  • Палестина — Фәләстин
  • Пехлевийский язык — пәһләүи теле
  • Полурцы (уйг.) — полурҙар
  • Раввадиды — рәүүәдиҙәр
  • Румлу (тюрк. племя) — румлу
  • Русы (в ед.ч. русин) — русиндар
  • Сава — Сәба
  • Савская (царица) — Сәба (батшабикәһе)
  • Саджиды — сажиҙар
  • Саджиды — сажиҙар
  • Салариды — салариҙар (мосафириҙар)
  • Сальян — Салйан
  • Сараб — Сәраб
  • Сасаниды — сәсәниҙәр (башҡалар сасаниҙар тип ала, беҙҙең текстарҙа ғына сәсәни)
  • Саудовская Аравия — Сәғүд Ғәрәбстаны
  • Северный Ледовитый океан — Төньяҡ Боҙло океан
  • Сельджуки — сәлжүктәр
  • Селевкиды — селевкиҙар (Селевк — эллиндар династияһы)
  • Семиты — сәмиттәр
  • Сефарды — сфарадтар
  • Сефевиды — сәфәүиҙәр
  • Сирия — Сүриә
  • Согдийцы — соғдиҙар
  • Соль-Илецк — Тоҙ-Иләк
  • Сумгаит — Сумғайыт
  • Сысерть — Сысәрт
  • Табаристан — Тәбәристан
  • Тевриз — Тәбриз
  • Тегеран — Тәһран
  • Тимуриды — Аҡһаҡ Тимер дәүләте
  • Топкапы — Тупҡапҡа
  • Туркманчай — Төркмәнчай (Тәбриз янындағы ауыл)
  • Туркоманы — төркүмәндәр
  • Турфанцы — турпандар (уйғыр субэтносы)
  • Турки и тюрки: БУТАМАҪҠА! тюрки, тюркский — төрки; турки, турецкий — төрөктәр, Турция — Төркиә (башҡорттар төрөк халҡы түгел, төрки халҡы; шулай уҡ төрөктәр ҙә төрки халыҡтарға ҡарай)
  • Тюркские племена — кынык — ҡыныҡ, салур — салғыр, авшар — әфшәр, кайи — ҡайы, караман — ҡараман, байандыр — байандыр, печенеги — бәшнәктәр, половцы — ҡыпсаҡтар (Византия һәм Европа сығанаҡтарында ҡумандар, халадж — һалаш,),
  • Угэдэй хан — Өгөҙәй хан
  • Узы — үздәр (төрки ҡәбиләһе)
  • Устаджлы — устажлы (төрки ҡәбиләһе)
  • Учтурфанцы — учтурпандар (уйғыр субэтносы)
  • Фулад-е-Мобараке — Фүләд-ә-Мөбәрәкә
  • Фуюйские кыргызы — Фуюй ҡырғыҙҙары
  • Хадрамаут — Һадрамаут
  • Ханэ-Исфахан — Ханә-Исфаһан
  • Хашт-Бехешт — Һашт-Бәһәшт (Исфаһанда)
  • Ходжалы — Хожалы
  • Хой — Хой (ҡала)
  • Хомейни-Шахр — Хөмәйни-Шәһәр
  • Хорасан — Хорасан
  • Хорезм — Хәрәзем
  • Хотанцы — хөтәндәр (уйғыр субэтносы)
  • Хулагуиды — Хулагу дәүләте
  • Хуррамиты — һүррәмдәр
  • Шамкир — Шәмкир
  • Шаншыкылы (тюрк. племя) — шанышҡылы
  • Шахин-Шахр — Шаһин-Шәһәр
  • Шахсевен — Шаһсевән
  • Шеддадиды — Шәддәдиҙәр
  • Шейбаниды — шәйбаниҙар
  • Шекинское ханство (Азерб.) — Шәки ханлығы
  • Шеркеш (тюрк. племя) — шеркеш
  • Ширваншахи — Ширваншаһтар
  • Черик — черик
  • Чехель Сотун — Чәһәл Сүтүн (Исфаһанда)
  • Чубань (тюрк. племя) — чубан
  • Чуми (тюрк. племя) — чуми
  • Чугучакцы (уйг.) — чөчәктәр
  • Ысык (тюрк. племя) — ысыҡ
  • Эйн-эль-Джарба — Әйн-әл-Жәрбә
  • Эривань (Азерб.) — Әриван (ханлыҡ)
  • Эскелы (тюрк. племя) — искелдәр
  • Юзы (тюрк. племя) — йөҙҙәр
  • Язидиды — йәзидиҙәр (мәзйәдиҙәр, шәйбаниҙар)
  • Янычары (Турция) — яңысарҙар (новые воины)
  • Яркендцы (уйг.) — йәркәндтәр