Мин ҡуйы урмандарға, киң болондарға, шифалы шишмәләргә, саф һыулы таҙа йылға-күлдәргә бай Ғафури районының Ҡурғашлы ауылында тыуғанмын. Ауылыбыҙ аша Ҡурғашлы йылғаһы аға, Олатау, Бәғрәҙе тауҙары һалҡын, әсе елдәрҙән һаҡлап тора. Ауылыбыҙ эргәһендәге һәр яландың исеме бар. Мәҫәлән, Боташ яланы. Ни өсөн Боташ тип атала икән ул? Тәү ҡарамаҡҡа ҡыҙыҡ исем. Ләкин тарихын белгән кешегә барыһы ла аңлашыла. Олатайым һөйләүе буйынса был яланды ярып аҡҡан Әселе йылғаһын быуып, яр буйына ҙур еҙ ҡаҙанлы мейес ултыртҡандар. Ялан тирәләй ҡарама урманы булған. Ҡарама ағасын яндырып, уның көлөн шул ҙур ҡаҙанға һалып ҡайнатҡандар. Көлдөң һелтеһен йыйып, фабрикаға оҙатҡандар. Был һелтенән һабын эшләгәндәр. Ошо һелтене урыҫтар поташ тип йөрөткән. Ауыл халҡы поташ һүҙен боташ һүҙенә әйләндереп әйтә башлаған. Яланды ла Боташ яланы тип атағандар. Был урында хәҙер мейестең соҡоро ғына тороп ҡалған. Соҡор эргәһендә әле лә кирбес онтаҡтары таралып ята.
Икенсе ялан Йәшел ресторан яланы тип атала. Был ялан ауылыбыҙҙан ике километр алыҫлыҡта ята. Бында ике шишмә урғылып сыға. Икеһенең дә һыуы ныҡ тәмле һәм ныҡ һыуыҡ. Йәштәр шишмә эргәһен таҙартып алдылар. Эргәһенә өҫтәл менән эскәмйә эшләп ҡуйҙылар. Был урын ял итеү урынына әйләнде. Шуға яланға Йәшел ресторан яланы тип исем ҡушҡандар ҙа инде.
Был мәғлүмәттәр өсөн олатайыма рәхмәтлемен. Ул миңә ауыл тураһында күп һөйләй. Мин ҡыҙыҡһынып, уға һорауҙар бирә-бирә тыңлайым. Ауылыңдың тарихын өйрәнеү бик ҡыҙыҡ икән.
Ҡурғашлы Википедияла
